Spore podwyżki w mieszkaniach komunalnych w Szczecinie

Mariusz Parkitny

Czynsze mają wzrosnąć od 8 do 10 procent. To od kilku do ponad stu zł miesięcznie. Najubożsi mogą liczyć na większe ulgi. Zapłacą mniej niż dotychczas.

We wtorek po dość długiej dyskusji, radni przyjęli uchwałę o polityce mieszkaniowej na najbliższe cztery lata. Pod tą mało zachęcającą nazwą kryją się istotnie dla wielu mieszkańców Szczecina wiadomości. Kilkanaście tysięcy rodzin czekają podwyżki czynszów w mieszkaniach komunalnych. Najubożsi będą mogli liczyć na większe ulgi niż dotychczas. Ma być więcej pieniędzy na remonty. Ale po kolei.

Dlaczego podwyżki

Tłumaczył to Piotr Mync, zastępca prezydenta Szczecina.

- Przychody roczne z mieszkań mamy na poziomie 51 mln zł. To tylko w 72,33 procentach pokrywa koszty remontów, konserwacji i eksploatacji - tłumaczył jeden z powodów.

Drugim powodem jest wzrost tzw. wartości odtworzeniowej metra kwadratowego lokalu. Wzrósł z 3800 zł do 4106 zł. To wskaźnik ustalany przez wojewodę. Określa, ile średnio kosztuje budowa metra kwadratowego mieszkania.

Trzeci powód to zrównanie stawek czynszów, które w wielu miejscach są rozbieżne, mimo podobnego standardu mieszkania.

Podwyżki z kotwicą

Czynsze wzrosną od 8 do 10 procent. W zależności od tego, czy mieszkanie było objęte tzw. kotwicą. Wprowadzono ją w 2012 r., aby ograniczyć wprowadzane wtedy podwyżki od maksymalnego pułapu 55 procent wartości czynszu.

- Kotwica zatrzymywała poprzednią podwyżkę na poziomie 55 procent płaconego czynszu. Podjęta we wtorek uchwała zakłada rozłożone w czasie odblokowanie kotwicy. Jednym z celów uchwały jest zrównanie stawek czynszów i podziału lokatorów na tych, którzy zawarli umowy na najem mieszkań przed i po 2012 r. - wyjaśnia Marcin Nieradka z Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych w Szczecinie.

W Szczecinie jest 6328 lokali objętych kotwicą. Teraz najemcy takich mieszkań dostaną 10 procentowe podwyżki. Przykłady.

- przy minimalnym czynszu wzrost z 2,42zł/m2 o 24gr/m2 do 2,66zł/m2; w mieszkaniu 50 m2 czynsz miesięczny wzrośnie o 12 zł i wyniesie 133 zł.

- przy czynszu średnim wzrost z 5,96 zł/m2 o 60gr/m2 do 6,56zł/m2; w mieszkaniu 50 m2 czynsz miesięczny wzrośnie o 30 zł i wyniesie 328zł.

- przy czynszu maksymalnym wzrost z 9,50zł/m2 o 95gr/m2 do 10,45zł/m2; w mieszkaniu 50m2 czynsz miesięczny wzrośnie o 47,50 zł do 522,50 zł.

Podwyżki bez kotwicy

Kotwica nie obowiązywała tych najemców, którzy umowy podpisali po jej wprowadzeniu. Takich lokali jest obecnie 5171.

- Nie są one objęte kotwicą i podlegają podwyżkom czynszu opartym na wzroście wskaźnika wartości odtworze-niowej jednego metra kwadratowego lokalu (od 2012 r. 3,800 do 2015 - 4,106) - wyjaśnia Nieradka.

Takich najemców czeka 8-procentowa podwyżka. Przykłady.

- przy minimalnym czynszu wzrost z 2,42zł/m2 o 19 gr/m2 do 2,61zł/m2; w mieszkaniu 50 m2 czynsz miesięczny wrośnie o 9,68zł i wyniesie 130,68 zł.

- przy czynszu średnim wzrost z 5,96 zł/m2 o 48gr/m2 do 6,44zł/m2; w mieszkaniu 50 m2 czynsz miesięczny wzrośnie o 23,84 zł i wyniesie 321,84 zł.

- przy czynszu maksymalnym wzrost z 9,50zł/m2 o 0,76/m2 do 10,26zł/m2; w mieszkaniu 50m2 czynsz miesięczny wzrośnie o 38,00 zł do 513,00 zł.

200 toalet rocznie

Podwyżki czynszów mają przynieść 3 mln zł rocznie. Mają być przeznaczone na zmiany stanu i budowę łazienek i toalet w mieszkaniach komunalnych, w których do tej pory toalety są na zewnątrz lokalu. W ten sposób ma powstać co roku 200 łazienek i toalet w mieszkaniach.

- Zakłada się, że zmiana stawek czynszowych spowoduje zwiększenie przychodów z ok. 51 mln do ok. 54 mln zł. Większe wpływy spowodują zmniejszenie deficytu potrzebnego do pokrycia bieżącej eksploatacji oraz remontów bieżących i odtworzeniowych - dodaje Piotr Mync.

W 2015 r. Szczecin wydał na remonty i eksploatację mieszkań komunalnych 74 mln zł.

Z kolei w latach 2016-2020 na poprawę stanu technicznego kamienic planuje przeznaczyć łącznie 220 mln zł.

- Warto zauważyć, że aż 80 procent szczecińskich kamienic zostało wybudowanych przed 1945 r. - dodaje Marcin Nieradka.

Większe ulgi

Z nowych zasad najbardziej skorzystają najubożsi najemcy. Jeżeli spełnią kryteria dochodowe określone w uchwale, to otrzymają obniżki większe o 10 procent. Zwiększa się stawki upustu czynszu: z 15 na 25 procent, z 30 na 40 procent i z 40 na 50 procent.

O obniżki mogą ubiegać się gospodarstwa niezadłużone lub takie, które zadeklarowały spłatę zaległości w ratach.

- Prawo do ulg będą miały także osoby zamieszkujące lokale większe niż zapisano to w uchwale w przypadku, gdy nie będą mogły - pomimo starań - dokonać zamiany mieszkania na mniejsze. Do tej pory osoby zamieniające mieszkania na mniejsze przestawały być objęte tzw. kotwicą, co powodowało, że płaciły wyższy czynsz niż przed zamianą - tłumaczy Piotr Mync.

Przykład:

Lokal z kotwicą o pow. 39,18 m2, średnia liczba punktów 41 (punkty służą do naliczenia wysokości czynszów), ul. Karola Miarki 9

- czynsz aktualny to 255,67 zł; przy poprzednich obniżkach kach o 40 proc. czynsz wynosił 153,40 zł, przy obniżkach 30 proc. - 178,97 zł, po obniżce 15 proc. - 217,32 zł

Po zmianach sytuacja będzie wyglądała tak:

Czynsz po zmianie: 255,67 zł + 10 proc. podwyżka= 281,24 zł. Od tej kwoty będą obowiązywały nowe ulgi:

po obniżce 50 procent = 140,62 zł,

po obniżce 40 procent= 168,74 zł.

po obniżce 25 procent. = 210,93 zł

Radni podzieleni

Innego zdania jest Małgorzata Jacyna-Witt: - Obecne działania polegające na podwyżce o 10 proc. w stosunku do tych podwyższonych czynszów, to jest polewanie pożaru benzyną. Spowoduje, że więcej mieszkańców nie będzie płaciło czynszu - argumentowała.

Długi najemców mieszkań komunalnych to obecnie ok. 160 mln zł. Większość tych pieniędzy nigdy nie zostanie odzyskana. Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych stosuje rożne metody (eksmisje, rozłożenia na raty, zamiany na mniejsze) , ale ich skuteczność jest ograniczona. Nie ma pomysłu, co zrobić z tym długiem. Propozycja abolicji nie znalazła na razie większości wśród radnych. Temat wkrótce powinien pojawić się w dyskusji, bo bez zahamowania długów, podwyżki czynszów na niewiele się zdadzą.

Głosowanie:

Za przyjęciem uchwały głosowało 11 osób z klubu Bezpartyjni, PiS i SLD: Joanna Balicka, Marek Duklanowski , Władysław Dzikowski, Henryk Jerzyk, Marek Kolbowicz, Dawid Krystek, Maria Liktoras, Renata Łażewska, Jan Stopyra, Michał Wilkocki, Krzysztof Piotrowski.

- Głosowali przeciw (8): Bazyli Baran, Paweł Bartnik, Maria Herczyńska, Małgorzata Jacyna-Witt, Urszulka Pańka, Łukasz Tyszler, Grażyna Zielińska, Małgorzata Gadomska.

- Wstrzymali się od głosu (7): Stefania Biernat, Tomasz Hinc, Janusz Jabielski, Maciej Kopeć, Marcin Matias, Rafał Niburski, Witold Dąbrowski

- W głosowaniu wzięło udział 26 z 31 radnych