Miejsca warte odwiedzenia. Muzea Świnoujscia i Kołobrzegu
Mijający rok był bogaty dla muzealników z Pomorza Zachodniego i przyniósł wiele odkryć. Dziś muzea Świnoujścia i Kołobrzegu zawierają ciekawsze eksponaty niż te z wybrzeża wschodniego.
Przez cały rok prezentowaliśmy różne ciekawe zdarzenia związane z historią regionu. Było ich tak dużo, że trudno przypomnieć wszystkie
Prom desantowy Marinefahrprahm
Od czerwca do sierpnia Muzeum Oręża Polskiego prowadziło podwodne badania archeologiczne przy wejściu do portu w Kołobrzegu. Próbowano zewidencjonować raz na zawsze zalegające na dnie wraki, potwierdzić legendy i opowieści lub im zaprzeczyć.
Zlokalizowano m.in. wrak niemieckiego promu desantowego typu Marinefahrprahm. Jednostki tego typu opracowano na potrzeby przygotowywanej niemieckiej operacji desantowej na Wielką Brytanię o kryptonimie Seelöwe.
Różne pojazdy pancerne
Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu wzbogaciło się o nowy eksponat, czołg pływający PT-76.
Dzięki staraniom muzeum dwa niezwykłe egzemplarze broni pancernej drugiej wojny światowej odzyskały drugie życie, tj. rosyjski czołg T-34/85 oraz niemiecki PzKpfw IV.
Bateria Vineta
W maju świnoujska Bateria Vineta, zwana Podziemnym Miastem w wyniku decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ze Szczecina została wpisana do rejestru zabytków.
To najprawdopodobniej najmłodszy zabytek rejestrowy Pomorza Zachodniego i pierwszy tego typu kompleks w Polsce objęty ochroną konserwatorską.
Stocznia Królewska
Podczas poszukiwań archiwaliów szef Fortu Gerharda, Piotr Piwowarczyk odnalazł plany dawnej Stoczni Królewskiej zlokalizowanej na terenie dzisiejszego Basenu Północnego w Świnoujściu.
Cmentarze Kamienia Pomorskiego
W kilku odcinkach zaprezentowaliśmy, dzięki uprzejmości Błażej Bubnowicza z Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, stare cmentarze kamieńskie oraz dawne miejsca kultowe miasta.
Nieistniejąca Kamp
Kamp, dziś Kępno, osada która nie istnieje. Znajdowała się u ujścia Starej Regi do jeziora Resko Przymorskie. O jej ciekawej historii opowiedzieliśmy dzięki Piotrowi Żakowi z Trzebiato-wskiego Ośrodka Kultury, głównego specjalisty do spraw muzealnych.
Wieś już przed wojną uchodziła za unikat w kulturze europejskiej. Stanowiła enklawę dawnego pomorskiego życia. Zabudowania tworzyły dolno-saksońskie domy halowe, z wysokimi, czterospadowymi dachami krytymi trzciną, budowane w konstrukcji szachulcowej. W czasie działań wojennych wieś nie została zniszczona. Dokonali tego po wojnie prawdopodobnie żołnierze radzieccy strzelając do chat pociskami zapalającymi. Naukowcy z PAN prowadzili tu badania archeologiczne.
Plan potężnego schronu
Kriegsmarine planowała wybudowanie w Świnoujściu wielkiej bazy okrętów podwodnych na kształt bazy w Saint Nazaire na nabrzeżu francuskim.
Między innymi w okolicach dzisiejszego Mulnika miał być wybudowany potężny schron, doskonale chroniący przed bombami, w którym mogły cumować jednocześnie 24 okręty podwodne typu XXI.
Unikatowe eksponaty
W Forcie Gerharda można obejrzeć wiele eksponatów, których nie zobaczymy w innych muzeach.
Jednym z nich jest jedyne zachowane w Polsce działo okrętowe, które mogło być też posadowione na lądzie o kalibrze 10,5 cm sk c/3. Ma 4 metry długości, a od strony zamka jego przekrój przypomina średnicę dużego wiadra. Waży ponad 1,5 tony. A także jedyna zachowana w kraju armata PAW 600, w czasie wojny zabójcza dla sowieckich czołgów.
Jedyny taki kompleks bunkrów w Polsce
National Geografic opatrzył ten bunkier nazwą „Nowy Cud Polski”. Chodzi o świnoujskie Podziemne Miasto, czyli system bunkrów wybudowany przed wojną i rozbudowany po wojnie.
Podczas rewitalizacji pasjonaci Fortu Gerharda odkryli kilka ciekawych miejsc. W tym ukryty pod warstwą sztucznego sufitu zamaskowany pancerz potężnych dalmierzy, które tu były zamontowane podczas wojny. Dotarli też do nieznanych dotychczas planów budowy Fortu (pierwsze z roku 1846).
Ślady po Gryfitach
Historycy szukają zamku Pritter u ujścia Świny, który został wybudowany około 600 lat temu przez Gryfitów.
Jednym z nich jest dr Bronisław Nowak współpracujący z Fortem Gerharda.
Zamek, zburzony około roku 1458 był prawdopodobnie zlokalizowany na szczycie wydmowego wzgórza. Na jego pozostałościach Szwedzi wznieśli swój fort. Po nich zaś Prusacy wybudowali w tym miejscu tak zwane lunety czyli podłużne fortyfikacje ziemne.
Zdaniem historyka mimo wielu „przeróbek” miejsca nadal jest widoczny czworokątny zarys dawnego zamku. Niewykluczone, że zarośnięta dziś fosa oraz resztki wału po pruskiej lunecie są fragmentami XIII-wiecznego zamku Gryfitów. a Ą
