Kiedy ZUS może doliczyć cały nasz okres studiów
Warto sprawdzić, czy mamy możliwość przeliczenia kapitału początkowego po ubiegłorocznych zmianach.
Wiele nowo wprowadzonych przepisów dociera do zainteresowanych z opóźnieniem – zazwyczaj dopiero w momencie, gdy zaczynają już myśleć o swojej emeryturze. Tak dzieje się m.in. ze zmianami, które weszły w życie 1 maja ubiegłego roku. Jedną z ważniejszych zmian jest możliwość uwzględnienia w kapitale początkowym całego okresu studiów, a nie tylko jego części. Inną – możliwość wyboru tablicy trwania życia.
Wcześniej, czyli przed 1 maja 2015 roku, przy obliczaniu kapitału początkowego ZUS mógł doliczyć jedynie okres studiów w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych przebytych do końca 1998 roku. Od blisko roku można już doliczyć okres studiów, uwzględniając przy tym cały staż przepracowany po zakończeniu studiów aż do momentu złożenia wniosku o emeryturę.
Możliwość taką wprowadził do ustawy emerytalnej artykuł 185a. Przechodząc na język prawniczy: wprowadzenie tego artykułu oznacza, że przy obliczaniu wysokości emerytury przyznawanej na podstawie art. 24, art. 24a lub art. 184 ustawy emerytalnej, okres ukończonych studiów wyższych, o których mowa w art. 7 pkt 9 tej ustawy, przebytych przed 1 stycznia 1999 r., uwzględnia się w kapitale początkowym w wymiarze ograniczonym do 1/3 wszystkich udowodnionych okresów składkowych, przebytych do dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę.
Wprowadzony przepis dotyczy w praktyce tych osób, których okres studiów wyższych przebytych przed 1 stycznia 1999 r. był dłuższy niż wymiar 1/3 okresów składkowych przypadających przed tą datą. Okres studiów wyższych ustalony z zastosowaniem art. 185a ustawy emerytalnej uwzględnia się z dokładnością do pełnego miesiąca.
Jeśli zatem o emeryturę ubiega się osoba, której przy ustalaniu kapitału początkowego ograniczono okres studiów wyższych do 1/3 okresów składkowych przypadających do 31 grudnia 1998 r. – jej kapitał początkowy podlega przeliczeniu zgodnie z art. 185a ustawy emerytalnej.
Przykład
Przy ustalaniu kapitału początkowego Annie (urodzonej w kwietniu 1958 r.) uwzględniono okres składkowy sprzed 1999 roku wynoszący 12 lat oraz 4-letni okres studiów wyższych, których programowy wymiar wynosił 5 lat. Studia zostały ukończone w 1982 roku. W lutym 2020 roku, w wieku 61 lat i 10 miesięcy, Anna przejdzie na emeryturę (o ile nie nastąpi przywrócenie wcześniejszego wieku emerytalnego). Ponieważ Anna cały czas pracuje, do dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę z pewnością będzie miała za sobą wystarczający staż pracy, aby ZUS mógł jej uwzględnić cały okres studiów.
Autor: Andrzej Gębarowski