Honorowy obywatel Nowego Warpna: Hans, co ukochał Pomorze

Czytaj dalej
Marek Jaszczyński

Honorowy obywatel Nowego Warpna: Hans, co ukochał Pomorze

Marek Jaszczyński

Jego pejzaże ukazujące Dolinę Odry, wyspę Sylt, wybrzeże Bałtyku i Zalewu Szczecińskiego trafiały do szerokiego obiegu. Malował również widokówki, ilustracje do książek. To Hans Hartig.

Urodził się 6 października 1873 roku w obecnym Karwinie (niem. Carvin) w powiecie białogardzkim. Był najmłodszym z pięciorga dzieci protestanckiego pastora. Gdy miał sześć lat rodzina przeprowadziła się do Stolzenhagen, wówczas wioski a obecnie osiedla Stołczyn w Szczecinie. Od najmłodszych lat uwielbiał rysować. Zdał maturę w Gartz an der Oder w 1894 roku i zaczął studiować chemię w Berlinie, ale porzucił kierunek, który wybrał ojciec i zapisał się do Akademii Sztuki. Został studentem Paula Vorganga.

Po wojsku na akademię

Studia przerwał pobór do wojska (1897). Roczną służbę odbył w 2. pułku Grenadierów im. Króla Fryderyka Wilhelma IV (1. Pomorskim) w Szczecinie. Koszary pułku stoją do dziś. To rozległy kwartał między ulicami Kopernika i Potulicką.

Pomnik Hansa Hartiga w Nowym Warpnie. Obrazy malarza były modne, co pozwalało utrzymać się z malarstwa. Pamięć o nim nie zaginęła do dziś

Po zakończeniu przygody z wojskiem artysta znowu wrócił do Berlina - tym razem z rodziną i ponownie podjął studia na Akademii Sztuki. Od 1900 roku trafił pod skrzydła Eugena Brachta, w środowisku berlińskim uznawanego za prekursora malarstwa plenerowego. Jak możemy przeczytać w Encyklopedii Pomorza Zachodniego, Hartig wraz z grupą studentów Brachta brał udział w nowej formie nauki - organizowanych na łonie natury ćwiczeniach w realistycznym odtwarzaniu efektów świetlnych i powietrznych w różnych warunkach pogodowych i o różnych porach dnia. Jego pierwszym dużym sukcesem był udział w 1901 roku w Wielkiej Wystawie Berlińskiej (Große Berliner Kunstausstellung). Jego pejzaż przedstawiający dolinę Odry (Odertal) został wyeksponowany w sali Brachta i zakupiony do berlińskiej Galerii Narodowej.

W 1902 roku Hartig wraz sześcioma innymi studentami wyjeżdża z mistrzem Brachtem do Drezna, gdzie 1906 roku ukończył studia i wraca potem do Berlina. Podejmuje samodzielną pracę. W 1909 roku wziął udział w ekspozycji sztuki niemieckiej w Nowym Jorku. Rok później został nagrodzony na Wielkiej Wystawie Sztuki w Berlinie. Jednogłośnie otrzymał nagrodę pieniężną Akademii Pruskiej „Helfft-Preis” za obraz ukazujący piękno jesiennego ogrodu.

Pierwsza wizyta w Nowym Warpnie

Pomnik Hansa Hartiga w Nowym Warpnie. Obrazy malarza były modne, co pozwalało utrzymać się z malarstwa. Pamięć o nim nie zaginęła do dziś

W 1912 roku po raz pierwszy wybrał się do Nowego Warpna, które od tego czasu stało się ulubionym miejscem jego plenerów, a w 1927 roku nadało mu tytuł honorowego obywatela. Tu zajmował się malowaniem pejzaży marynistycznych. Szczególnie upodobał sobie widoki portu rybackiego (widzianego z wody lub lądu), stoczni, wód Zatoki Nowowarpieńskiej z łodziami rybackimi. Malował również zabudowę Nowego Warpna, a szczególnie ratusz i jego otoczenie. Zaprojektował przebudowę północnej części ratusza, nadając jej charakter budowli szachulcowej (jak główna bryła budynku). Początek jego pobytu w Nowym Warpnie przypomina obraz olejny „Windiger Herbstabend bei Neuwarp”/”Wietrzny jesienny wieczór w Nowym Warpnie”(1914), który Hartig ufundował w maju 1922 roku z dedykacją na ramie: „Obraz ufundowany na rzecz pięknego Nowego Warpna przez Hansa Hartiga z wdzięczności za przyznanie honorowego obywatela. W ubiegłym roku, w ratuszu w Nowym Warpnie odbyło się uroczyste przekazanie tego obrazu. Obraz wręczył Harmut Pätzke, który zawsze nosił się z zamiarem podarowania obrazu Nowemu Warpnu. Niestety nie wiadomo kiedy i w jakich okolicznościach obraz zaginął. Znajdował się w posiadaniu osoby prywatnej w Berlinie. Następnie został sprzedany do antykwariatu, gdzie nieomal pól wieku temu zakupił go historyk sztuki Pan Harmut Pätzke. Impulsem do przekazania dzieła w to miejsce, było wykonanie przez rzeźbiarza, Bohdana Ronin-Walknowskiego brązowego posągu upamiętniającego Hansa Hartiga, który stanął w centralnym miejscu Nowego Warpna.

Pochowany w Berlinie

Pomnik Hansa Hartiga w Nowym Warpnie. Obrazy malarza były modne, co pozwalało utrzymać się z malarstwa. Pamięć o nim nie zaginęła do dziś

W 1916 roku artysta został współorganizatorem i członkiem założonego w Szczecinie Stowarzyszenia Artystów Pomorskich (Pommersche Künstlerbund). W 1932 roku otrzymał honorową odznakę Stowarzyszenia Artystów Berlińskich. Po tym jak naziści doszli do władzy wycofuje się z oficjalnego życia artystycznego, ale nadal tworzy w zaciszu pracowni. Zmarł 14 lutego 1936 roku w Berlinie-Schönebergu i pochowany został na tamtejszym cmentarzu przy kościele pod wezwaniem Dwunastu Apostołów.

Marek Jaszczyński

Witam! Dziennikarzem jestem kilkanaście lat. Karierę zaczynałem w "Gazecie Poznańskiej". W GS24.pl i "Głosie Szczecińskim" zajmuję się bieżącymi sprawami Szczecina i regionu, a szczególnie komunikacją miejską. Piszę o historii i o wojsku. W moim kręgu zainteresowań są również Police. Przygotowuję materiały o bieżących wydarzeniach z gmin wchodzących w skład powiatu polickiego. Wszystkie te informacje można znaleźć na stronie www.police.naszemiasto.pl. W wolnym czasie - a z tym jest różnie - uwielbiam ruch na świeżym powietrzu, a gdy czas na to pozwoli to lubię zagrać w gry strategiczne.

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.